O‘zbekistonda yanvar oyida inflyatsiya so‘nggi 3 yildagi eng past ko‘rsatkich – 0,8 foizgacha pasaydi
Bu so‘nggi uch yil ichida yanvar oyidagi eng past ko‘rsatkichdir. Xususan, 2022 yil yanvar oyida inflyatsiya 0,87 foizni, 2021 yilda 1 foizni tashkil etgan. 2020 yilning birinchi oyida esa ko‘rsatkich 0,59% ga teng bo‘lgandi.
Yillik hisobda inflyatsiya 0,1 foizga pasayib, 12,2 foizni tashkil etdi.
Oziq-ovqat mahsulotlari oy davomida o‘rtacha 1 foizga qimmatlashgan holda narx va tariflar o‘sishi bo‘yicha yetakchi bo‘ldi. Nooziq-ovqat mahsulotlari 0,6 foizga, xizmatlar 0,7 foizga oshdi.
Sut narxining oylik o‘sishi dekabrga nisbatan keskin sekinlashdi. Yanvar oyida 0,1% ga qimmatlashgan bo‘lsa, dekabrda 2,4% ga qimmatlagandi. Tuxum narxining o‘sishi ham dekabr oyida 5,2 foiz bo‘lgan bo‘lsa, ko‘rsatkich yanvar oyida 2 foizni tashkil etdi.
Kungaboqar yog‘i va shakar narxi ketma-ket to‘rtinchi oy, paxta yog‘i narxi so‘nggi uch oyda pasaymoqda. Yanvar oyida shakar 1,4 foizga, kungaboqar yog‘i 0,7 foizga, paxta yog‘i 0,5 foizga arzonlashdi.
Shu bilan birga, oxirgi 12 oyda tuxum 32 foizga, paxta yog‘i 6,8 foizga, kungaboqar yog‘i 7,8 foizga, shakar 40,2 foizga, sut 16,6 foizga, bug‘doy uni 43 foizga, guruch 25,5% ga qimmatlashgan.
Sabzavot va mevalar orasida piyoz eng ko‘p yanvar oyida — 44,7 foizga (12 oy davomida 2,8 marta) qimmatlashdi. Bu keskin sovuq va piyoz zaxiralarining bir qismi yo‘qotilishi bilan bog‘liq. Oy davomida pomidor 7,4 foizga, bulg‘or qalampiri 7,2 foizga, baqlajon 7,2 foizga, bodring 7 foizga qimmatlashdi.
Kiyim va poyafzal narxi bir oy davomida 0,9 foizga, yil davomida mos ravishda 9,4 foizga va 9,6 foizga oshdi. Maishiy texnika 0,5% ga (9,9%) o‘sdi.
Oy davomida stomatologiya xizmatlari 2,9 foizga, diagnostik vizualizatsiyasi va tibbiy laboratoriya xizmatlari 1,1 foizga qimmatlashdi.
Parvozlar uchun narxlar o‘zgarishining yuqori chegarasi 6,1% ni tashkil etdi, bu milliy valyuta kursining tebranishlari ta’siri hamda 2020 yilda koronavirus pandemiyasi boshida to‘xtatilgan Xitoy bilan havo qatnovining ochilishi bilan bog‘liq. Ushbu yo‘nalishda tariflar avia xizmatlar bozoridagi joriy holatni hisobga olgan holda qayta ko‘rib chiqilgan bo‘lib, mazkur o‘zgarishlar narxlarning o‘rtacha darajalarida namoyon bo‘ldi.
Mehmonxonalar va sanatoriylarda joylashtirish yanvar oyida o‘rtacha 9,3 foizga qimmatlashgan (yil davomida — 19,6 foiz), umumiy ovqatlanish shoxobchalari narxlari esa 0,1 foizga (yilga nisbatan — 22,1 foizga) qimmatlashgan.
Iqtisodchi Otabek Bakirov ushbu hisobotga e’tibor qaratar ekan, elektr va gaz va yoqilg‘isi boshqa turlarining narxi yanvar oyida o‘zgarmagan, deb xulosa qilingani, qo‘shimchasiga, «2023 yilning yanvar oyida qator hududlarda benzin narxi pasayishi kuzatildi» deya chiroyli qofiya bilan abzats yakunlangani keltirilgan.
Yo‘lovchi tashish xizmatlari 1,1% ga, tovar tashish xizmatlari esa 0,2% ga qimmatlagan, xolos. Izoh shart emas. Biz juda tez orada bir xonali inflyatsiya tugul, undan pastrog‘iga ham erishamiz. Chunki biz avval ham bu yo‘ldan o‘tganmiz. Inflyatsiyani past ko‘rsatishga urinish O‘zbekiston uchun yangilik emas. Chunki inflyatsiya qanchalik past ko‘rsatilsa, go‘yoki aholining real daromadlari shuncha balandroq o‘sgandek ko‘rinadi. Ma’lumot uchun, 21- asrdagi tariximizda eng past inflyatsiya 2004 yilda chizilgan. Atiga 3,7%. Oxirgi 10 yillikda esa eng past inflyatsiya 2015 yilda, oldingi epoxa o‘zining platosiga yetganda chizilgan: 5,6%, — deb yozadi iqtisodchi bloger.
